DNA-test in de openbare apotheek

De point-of-care DNA-test maakt pharmacogetics (PGx) toegankelijk voor de openbare apotheek. Met de uitslag van de sneltest kunnen patiënten advies-op-maat krijgen over hun medicijngebruik.

Een werkgroep binnen het Leids Academisch Netwerk van Apothekers (LANA) houdt zich bezig met de implementatie van farmacogenetica. Speerpunt op dit moment is de genotypering van gebruikers van bloedplaatjesremmers. Met deze zogeheten P2Y12-remmers kan klontering van bloedplaatjes worden voorkomen waardoor de kans op trombose vermindert. Clopidogrel is de meest toegepaste en voordeligste P2Y12-remmer, maar dit middel is alleen effectief nadat het in het lichaam is omgezet in een actieve metaboliet.

Er zijn echter patiënten die door een genetische variatie in het CYP2C19-gen niet, of minder goed, in staat zijn clopidogrel om te zetten. Voor hen is het middel dus niet effectief. Aan de andere kant worden patiënten soms behandeld met duurdere of minder goed onderzochte P2Y12-remmers, terwijl ze genetisch geschikt zijn voor het gebruik van clopidogrel. Met genotypering vooraf is het mogelijk om alle patiënten de juiste behandeling te geven. Met de CYP2C19 farmacogenetische test kan deze behandeling-op-maat worden bereikt.

Deze genotypering kan prima worden uitgevoerd in de openbare apotheek met een point-of-care DNA-test, zo toonde poliklinisch apotheker Amar Levens aan in zijn promotieonderzoek. Bij 142 van de 144 patiënten kon op basis van een CYP2C19-typering de beste plaatjesremmer worden geadviseerd. Zo leidt de farmacogenetische test tot verbetering van cardiovasculaire uitkomsten en mogelijk ook tot verlaging van de zorgkosten. De toegevoegde waarde van farmacogenetica om de kans op bijwerkingen te verkleinen werd al eerder aangetoond door onderzoekers van het LUMC . Zij ontdekten dat bij afstemming van medicatiedosis op het DNA-profiel de kans op (ernstige) bijwerkingen met dertig procent afneemt.

Klik hier voor meer informatie