Hart van de zorg
In-vitro diagnostiek en laboratoriumtests spelen een essentiële rol in het hele zorgproces.
Laboratoriumdiagnostiek biedt een veilig en betrouwbaar navigatiesysteem tijdens het hele traject van ziekten voorkomen tot en met ziekten genezen of chronisch behandelen. Gebruik van IVDs en laboratoriumonderzoek leidt naar effectieve en efficiënte zorg. Testuitslagen bieden objectieve en relevante medische informatie met als eindresultaat: de juiste beslissing voor de juiste persoon op het juiste moment.
Laboratoriumdiagnostiek levert antwoorden op vragen die ertoe doen zoals bijvoorbeeld:
- Is het hart in orde?
- Hebben we te maken met diabetes?
- Is er sprake van een infectie?
- Is mijn kind drager van een gen met kans op een erfelijke aandoening?
- Virus, bacterie, schimmel…: wie is de boosdoener?
- Is de tumor kwaadaardig?
- Slaat de medicatie aan?
- Is deze medicatie geschikt voor deze patiënt?
- Moet de dosis worden aangepast?
Preventie
Vroegtijdig opsporen
Voorkomen is beter dan genezen
Diagnostiek om ziekten, of risicos’s op het krijgen van ziekten, vroegtijdige op te sporen leidt tot kostenbesparing in de zorg en hogere kwaliteit van leven. In het kader van preventie worden in toenemende mate vormen van screening ingezet bijvoorbeeld de hielprik bij pasgeborenen en bevolkingsonderzoeken naar darmkanker of baarmoederhalskanker. IVDs en laboratoriumtests bieden hierbij de nuttige en nodige medische technologie.
Bevolkingsonderzoek darmkanker
- Besparing op dure behandelingen
- Minder darmkanker
- Redt levens
Iedereen tussen 55 en 75 jaar krijgt elke twee jaar een uitnodiging om zich te laten testen. Meedoen is gratis en vrijwillig. De deelnemer stuurt via een speciaal testbuisje een beetje ontlasting in dat in het laboratorium wordt onderzocht op bloed(sporen). De test toont aan of de ontlasting hemoglobine (een bloedbestanddeel) bevat.
Efficiënte en effectieve zorg
- Door in een vroeg stadium de aanwezigheid van onzichtbaar bloed in de ontlasting aan te tonen, kan darmkanker tijdig worden vastgesteld.
- Preventief verwijderen van poliepen voorkomt het (mogelijk) ontstaan van darmkanker.
- Als darmkanker vroegtijdig wordt ontdekt, is de kans op genezing groter en de behandeling minder zwaar
- Op deze manier kunnen jaarlijks in ons land 2.400 sterfgevallen aan darmkanker worden voorkomen
Diagnose
Vaststellen en uitsluiten
Welke ziekte heeft iemand (niet)?
Goede zorg begint met het stellen van een goede diagnose. Alleen een juiste diagnose kan leiden tot de juiste behandelkeuzes. Ook een snelle diagnose is belangrijk. Als men in een vroeg stadium ontdekt dat er wat aan de hand is, kunnen behandelingen vaak effectiever, minder zwaar en minder duur zijn. En kunnen mensen bijv. ook hun leefstijl aanpassen. Laboratoriumdiagnostiek speelt bij het stellen van een juiste en snelle diagnose een belangrijke rol.
Hartinfarct of niet?
- Sneller weten, sneller beslissen
- Minder ziekenhuisopname
- Redt levens
Bij een vermoeden van een hartinfarct zal de patiënt over het algemeen met spoed worden verwezen naar het ziekenhuis. Troponine is een eiwit in het bloed, dat bij bepaalde waarden aangeeft of er sprake is van hartschade, omdat het vrijkomt bij een hartinfarct. Een troponine test bevestigt of sluit uit. Aanvullende diagnostiek leidt dus tot snelle en adequate behandeling.
Efficiënte en effectieve zorg
- Gevoelige troponine test helpt arts veel sneller uitsluitsel te geven over hartaanval
- Twee derde van mensen met pijn op de borst kan met gerust hart naar huis, al vanaf de eerste hart hulp
- Minder vervolgonderzoek en korter ziekenhuisverblijf leveren kostenbesparing op
Bacterie of virus?
- Geen verspilling van antibiotica
- Minder kans op uitbraak infectieziekten
- Effectieve bestrijding ziekteverwekker
Veroorzakers van luchtweginfecties kunnen viraal, bacterieel of gemengd zijn. Wat de exacte oorzaak is, valt moeilijk af te leiden uit klinische symptomen als koorts, hoesten en benauwdheid. De moleculaire test wijst binnen een uur de veroorzaker(s) aan. Hoe meer bekend over de ziekteverwekker, hoe effectiever de bestrijding.
Efficiënte en effectieve zorg
- Snelle en adequate behandeling met juiste antivirale therapie of juiste antibioticum
- Minder ongewenste neveneffecten en beter herstel
- Kortere ziekenhuisopname en/of isolatieperiode
- Minder kosten voor onnodig en/of niet-effectieve therapie
- Efficiënte vorm van infectiepreventie
Prognose
Behandeleffect voorspellen
Personalised medicine: welke therapie past bij welke patiënt
Diagnostiek is niet alleen van belang voor het vaststellen van een ziekte of een aandoening, maar ook om te voorspellen wat het verloop van de ziekte is en wat het effect van een therapie zal zijn. Dankzij de ontwikkeling van steeds betere IVDs kunnen persoonlijke en genetische factoren in kaart worden gebracht. Hiermee kan het effect van een therapie bij een individuele patiënt worden voorspeld. De komst van nieuwe (moleculaire) diagnostische (DNA) tests heeft geleid tot ‘therapie op maat’ en personalised medicine.
DNA-test op genmutatie(s)
- Grotere kans op overleving
- Minder onnodige behandelkosten
- Minder bijwerkingen
De DNA mutatietest selecteert de subpopulatie die wel/niet gevoelig is voor nieuwe, en
meestal, dure antikankermiddelen. Deze aanpak opent de weg naar 'geneesmiddel op maat': personalised medicine.
Efficiënte en effectieve zorg
- Companion diagnostics combineert diagnostiek met therapie.
- Vooraf vaststellen of medicatie werkt, leidt tot doelgerichte behandeling.
- Gerichte therapie biedt grotere kans op overleving.
- Geen onnodige blootstelling aan bijwerkingen (bij de niet-responders).
- Gevalideerd gebruik van dure en gerichte therapeutische interventie.
- Geen onnodige kosten aan behandeling van niet-responders.
Therapie
Ziekteverloop controleren
Behandeling volgen en bijsturen
Als de juiste diagnose is gesteld, volgt de therapie. Om te kijken of deze het juiste effect heeft, kunnen met behulp van diagnostiek het verloop en effect van de therapie worden gevolgd. Door deze zogeheten therapie monitoring kan medicatie (tijdig) worden bijgesteld. Veel diabetespatiënten meten bijvoorbeeld zelf regelmatig hun bloedglucosewaarde om hun medicatiebehoefte te bepalen. Ook wordt met monitoring overbehandeling voorkomen door te stoppen met de therapie zodra de laboratoriumwaarden weer ‘normaal’ zijn.
Glucose monitoring
- Mindercomplicaties
- Minder ziekenhuisopname
- Hogere therapietrouw
- Stimuleert gezonde leefstijl
Zelfcontrole
1. vingerprik
2. druppel bloed op teststrookje
3. na enkele seconden verschijnt de uitslag op het scherm
4. behandeling afstemmen
(insuline)
Minder complicaties bij zorgvuldige bloedglucose regulering. Minstens de helft van de mensen met diabetes krijgt vroeg of laat te maken met complicaties zoals hart- en vaatziekten, oogafwijkingen, zenuwbeschadiging of nierproblemen. Om deze complicaties te voorkomen is goede regulering van de bloedglucosespiegel cruciaal.
Efficiënte en effectieve zorg
- Uitslag van zelfcontroletest geeft houvast om direct te anticiperen op actuele bloedglucosestatus.
- Regelmatig meten helpt vroegtijdig onderkennen van bloedglucose ontregeling en voorkomt gevaarlijke situaties: hypo (veel te lage bloedglucosespiegel) en hyper (veel te hoge bloedglucosespiegel).
- Controle en bijstellen van bloedglucosespiegel leidt tot hogere levensverwachting.
- Controle en bijstellen van bloedglucosespiegel leidt tot minder arbeidsongeschiktheid.