Cruciale rol laboratoriumdiagnostiek bij opsporen en behandelen van kanker

Op Wereldkankerdag (4 februari) is er wereldwijd aandacht voor de impact die de ziekte heeft. ‘Verder leven met kanker’ is dit jaar het thema. Dankzij steeds vroegere diagnose en steeds effectievere behandelingen nemen overlevingskansen toe en stijgt de kwaliteit van de gewonnen levensjaren. Innovatieve laboratoriumdiagnostiek levert een belangrijk bijdrage aan vroegtijdige opsporing en de juiste behandeling voor de juiste persoon op het juiste moment.

Een voorbeeld:

Bloedtest biedt basis voor beste behandeling prostaatkanker

Met een bloedtest die sporen tumor DNA detecteert, kan snel en eenvoudig worden achterhaald of medicatie wel of niet aanslaat. Door de bloedspiegel van de medicatie nauwkeurig te volgen kan bovendien de juiste dosering worden afgestemd. Dit zijn resultaten van recent onderzoek.

Prostaatkanker is de op één na meest voorkomende kanker bij mannen wereldwijd. Met de komst van nieuwe geneesmiddelen is de overleving sterk verbeterd. Zo zijn de inzet van abirateron en enzalutamide bij uitgezaaide prostaatkanker veelbelovend. Maar niet elke patiënt heeft baat bij deze medicatie, zo blijkt uit een studie van Radboudumc. Ook ontdekten de onderzoekers dat de juiste dosering cruciaal is. Zij zetten laboratoriumdiagnostiek in om behandeling van uitgezaaide prostaatkanker te optimaliseren.

In het Nijmeegse onderzoek is aangetoond dat de hoeveelheid circulerende tumor DNA (ctDNA) in bloed duidelijk aangeeft of de medicatie aanslaat. Als na een maand de hoeveelheid ctDNA in bloed nog meetbaar is, werkt het middel niet of onvoldoende. Aan de hand van studies met verschillende doseringen werden bloedspiegels van toegediende medicatie gemeten en bijwerkingen gevolgd. De conclusie was helder; de standaarddosis kan naar beneden worden bijgesteld. Een lagere dosis leidt tot minder bijwerkingen zoals vermoeidheid en cognitieve of depressieve klachten, terwijl de bloedspiegel voldoende hoog, en dus effectief, blijft.