Ab Klink: “Overdaad schaadt; meer diagnosticeren is niet beter”

Oud-minister van Volksgezondheid Ab Klink waarschuwt voor overdiagnostiek door screening. “Welke waarde heeft een psa-test om te bepalen of iemand prostaatkanker heeft? Voor je het weet, gaan honderden mensen met overdiagnostiek naar huis. Dan krijg je onnodige, schadelijke en dure zorg.”

Sinds begin dit jaar is Klink bestuurslid van zorgverzekeraar VGZ, en met die pet op stelt hij dat meer diagnosticeren en behandelen niet altijd beter is. Klink is eveneens kritisch over screening op dementie. “Moet je daar wel op screenen? Moet je niet wijzen op het risico van te positieve uitslagen?"

Klinks commentaar sluit aan op recente rapportage van de Gezondheidsraad. Die merkte begin mei op dat zorgverleners vanwege de groeiende diagnostische mogelijkheden meer oog moeten hebben voor negatieve nevenbevindingen. Bij behandelbare gezondheidsprobleem kunnen zulke nevenbevindingen voordelig zijn voor de patiënt, maar is dat niet het geval, dan kan zulke kennis het leven van de patiënt ernstig belasten.

In plaats van screening te belonen, moeten zorgverzekeraars meer geld uittrekken voor medisch specialisten die nauw samenwerken met fysiotherapeuten of huisartsen. Volgens Klink moeten we meer in netwerken denken in plaats van in ziekenhuizen of eerstelijnszorg. In dit verband pleit hij voor een betere samenwerking tussen zorgverzekeraars en medisch specialisten.

Het huidige zorgstelsel is volgens Klink beter dan het budgetteringsstelsel van voor 2006 dat lange wachtlijsten opleverde, omdat je van competitie op volume kunt overschakelen naar competitie op kwaliteit. VGZ is daarmee volgens Klink hard mee bezig: verleggen van de focus door kwaliteit te belonen. Als zorgverzekeraar kun je de betere arts een pre geven boven degene die alleen op volume uit is.

Het gaat volgens Klink om zorgverbetering. Nu wint een zorgverzekeraar vooral bij gezonde mensen. Investering in de kwaliteit van diabeteszorg of ouderenzorg kost hem geld, en bovendien komen daar dure klanten op af, waarvoor de verzekeraar amper wordt gecompenseerd. Dat kan volgens hem anders, onder meer door te differentiëren en de fragmentatie tussen de eerste en tweede lijn eruit te halen door integraal te contracteren. Dubbele kosten moeten worden vermeden.