De innovaties leiden naar verwachting tot minder onnodige behandelingen en lagere landelijke uitgaven aan prostaatkankerzorg. Het vernieuwde diagnosetraject is mede mogelijk gemaakt door zorgverzekeraar Coöperatie VGZ.

Ruim 40.000 mannen met een verhoogde PSA gaan jaarlijks naar het ziekenhuis om een diagnose te laten stellen voor de meest voorkomende vorm van kanker onder mannen: prostaatkanker. Deze patiënten met een verhoogde PSA werden tot nu allemaal via een echogeleide TRUS-biopsie gediagnosticeerd. Het Radboudumc Centrum voor Oncologie heeft in het vernieuwde diagnosetraject de echogeleide TRUS-biopsie vervangen door een mp-MRI scan. Met deze MRI-scan kan het prostaatweefsel nauwkeuriger worden beoordeeld, met als gevolg dat bij alle patiënten met een goede uitslag op de MRI geen biopten meer hoeven te worden genomen. Dat maakt de diagnose ook sneller en patiëntvriendelijker.

Het traject is ingericht volgens het ‘patiënt als partner’-principe. Op elk beslismoment tijdens en na de diagnose krijgen patiënten informatie die hen helpt zo veel mogelijk zelf hun keuzes te maken. Het Radboudumc Centrum voor Oncologie ondersteunt dit proces met digitale tools en persoonlijk advies. Dit advies wordt gegeven door een in prostaatkanker gespecialiseerd team van artsen, verpleegkundigen en onderzoekers uit verschillende medische disciplines.

De nieuwe diagnostiek is ontwikkeld binnen de kwaliteitsalliantie voor betere en betaalbare zorg tussen het Radboudumc en Coöperatie VGZ. De zorgverzekeraar heeft de vernieuwde diagnostiek opgenomen in het zorginkoopbeleid en zal de verdere uitrol ervan in Nederland actief gaan stimuleren. Als elke patiënt met een verhoogd PSA deze diagnostiek zou ondergaan, dalen de uitgaven aan prostaatkankerzorg naar verwachting met €5,7 miljoen euro. “Het sneltraject prostaatdiagnostiek is een mooi voorbeeld van gepaste en zinnige zorg: zorg die beter is voor de patiënt en goedkoper is voor de maatschappij”, verklaart Ab Klink, bestuurslid bij Coöperatie VGZ. “Door de betere diagnostiek krijgen patiënten sneller de juiste diagnose, vinden er minder onnodige behandelingen plaats en zijn er minder complicaties. De doorlooptijd van het totale diagnostische traject daalt van een aantal maanden tot 2 weken. Ongeveer de helft van alle patiënten ontvangt zijn diagnose en advies zelfs al op de eerste dag. De kosten van diagnose zijn gemiddeld hoger, maar dat wordt gecompenseerd door effectievere en minder onnodige behandelingen. Zo houden artsen en zorgverleners de zorg betaalbaar, juist door de kwaliteit te verbeteren.”

Het sneltraject prostaatdiagnostiek is bedoeld voor mannen tussen de 50 en de 75 jaar bij wie door de huisarts een verhoogde PSA-waarde is vastgesteld, en die nog niet eerder aanvullend diagnostisch onderzoek hebben laten uitvoeren. Na een adviesgesprek, waarin de diagnose wordt besproken, kiezen patiënten hoe en in welk ziekenhuis ze de behandeling willen laten uitvoeren.

Het Radboudumc hoopt dat de vernieuwde prostaatkankerdiagnose wordt overgenomen door andere ziekenhuizen.