Crisis bedreigt uitroeiing tuberculose
Uit de nieuwste cijfers van WHO Europe en het ECDC blijkt dat het aantal mensen met tuberculose is in 2011 met 4 % afgenomen in de lidstaten van de Europese Unie. Vooral door de rijkere westelijke landen werden lagere aantallen tbc-patiënten gerapporteerd, met als gevolg dat landen een streep dreigen te zetten door de tbc-budgetten, mede onder druk van de economische crisis.
Een gevaarlijke dreiging, volgens Van der Werf: ‘Juist als een epidemie bijna is uitgeroeid, is er veel geld nodig om hem helemaal weg te krijgen. In de jaren negentig zagen we in New York wat de risico’s zijn als je dat niet doet. Tuberculose was bijna verdwenen en het tbc-bestrijdingsprogramma werd wegbezuinigd. Vervolgens brak een grote epidemie uit met een resistente vorm van tuberculose. De bestrijding van deze epidemie pakte vele malen duurder uit dan de bezuiniging.’ De effecten van dergelijke bezuinigingen zijn nu niet terug te zien in de Europese tuberculosecijfers, maar dat kan nog komen, want tuberculose is een ‘trage’ ziekte, aldus Van der Werf. ‘Daarbij: als je bezuinigt op het opsporen van de ziekte, zie je de verergering van de epidemie niet.’
Het ECDC staat op het punt om het surveillancesysteem uit te breiden met informatie uit genotypering van de tuberculosebacterie. Hiermee is de verspreiding beter zichtbaar, waardoor de bestrijding beter en sneller kan worden aangepakt. In het Nederlandse RIVM is al een succesvolle pilot geweest naar de nieuwe surveillance. Drempel is opnieuw de bekostiging, want genotypering is relatief duur, aldus Van der Werf. Landen die meedoen moeten het zelf betalen, terwijl juist de armlastige landen in de Europese Unie kampen met de meeste tuberculosepatiënten. Het oostelijk deel van Europa draagt 87 procent van de ziektelast; dit is inclusief niet-EU-landen als Wit-Rusland. Jaarlijks sterven daar naar schatting 44.000 mensen aan tuberculose; onderbehandeling en onderdiagnose zijn daar mede debet aan.