31 januari 2018
Delen DNA-informatie in LUMC kan werking van geneesmiddelen verbeteren
Het LUMC in Leiden gaat als eerste ziekenhuis informatie uit het dna-profiel van patiënten in het elektronische voorschrijfsysteem zetten. Dit is van belang om de werking van medicijnen te verbeteren. Geneesmiddelen worden in de lever afgebroken door enzymen en de snelheid waarmee dat gebeurt, hangt af van DNA-variaties. Dit zal therapie op maat bevorderen, want de keuze voor een bepaald geneesmiddel en voor een bepaalde dosering hangt mede van die DNA-variaties af.
Tot nu toe vindt DNA-onderzoek bij patiënten pas plaats als zij ernstige bijwerkingen van een medicijn ondervinden. Vorig jaar gebeurde dat bij enkele duizenden patiënten. Het LUMC gaat nu voor het eerst aan preventie doen. Patiënten bij wie het DNA om een medische reden wordt geanalyseerd, kunnen toestemming geven die informatie in hun elektronisch patiëntendossier op te nemen. Het gaat dan bijvoorbeeld om kinderen met een aangeboren afwijking en hun ouders.
Het LUMC heeft nu van ruim vierhonderd patiënten het DNA-profiel opgeslagen. Zodra zij in de toekomst een medicijn krijgen voorgeschreven dat op basis van hun DNA tot problemen kan leiden, krijgt de arts automatisch een waarschuwing.
In het DNA-profiel zijn de genen van belang die zijn betrokken bij de activiteit van enzymen in de lever. Tien daarvan zijn van groot belang bij afbraak of omzetting van bepaalde geneesmiddelen. Er bestaat zoiets als de gemiddelde afbraaksnelheid, en daarbij wordt voor de standaarddosering uitgegaan. 95 procent van de Nederlanders heeft echter een variant in de genen die leidt tot een andere omzetsnelheid met als consequentie een te hoge of te lage concentratie in het bloed. Het gevolg daarvan is dat het middel niet of minder snel werkt, meer bijwerkingen geeft of zelfs gevaarlijk is.
Andere ziekenhuizen, zoals het ErasmusMC, overwegen het Leidse voorbeeld te volgen.
In de tussentijd loopt er een groot Europees onderzoek waarin wordt onderzocht of het afstemmen van medicijnen op het DNA van patiënten tot minder bijwerkingen leidt en kosteneffectief is.