Het eerste evaluatierapport bevat een uitvoerige beschrijving van de opzet en resultaten van het bevolkingsonderzoek darmkanker, dat sinds 2014 gefaseerd is ingevoerd. In totaal zijn van 2014 tot en met 2017 5,3 miljoen uitnodigingen verstuurd voor het bevolkingsonderzoek darmkanker. Ongeveer 3,85 miljoen mensen hebben hierop gereageerd en ontlastingstesten opgestuurd. Van hen had 6 % te veel bloed in de ontlasting, zij kregen een verwijzing voor vervolgonderzoek. 81 % van hen  onderging een colonoscopie. Bij 50% van de mensen die een kijkonderzoek ondergingen werd geen relevante afwijking gevonden. Bij 23% werden geen poliepen gevonden en bij 27% slechts een kleine poliep. Bij de andere 50% van de kijkonderzoeken werd wel een relevante bevinding gedaan. Bij 76.022 mensen (42%) werd namelijk een grote poliep gevonden en bij 14.084 mensen (8%) darmkanker. Dit betekent dat per 1.000 deelnemers aan het bevolkingsonderzoek bij bijna 4 mensen darmkanker wordt gevonden en bij bijna 20 mensen grote poliepen worden gevonden.

 

Uit een vergelijking met omliggende landen blijkt dat de deelname aan het bevolkingsonderzoek darmkanker in Nederland met 73,0% beduidend hoger is dan in Vlaanderen (54,5%) en Frankrijk (28,6%). Het verwijscijfer van de ontlastingstest ligt in Nederland lager dan in Vlaanderen, omdat daar voor een lagere afkapwaarde van de test is gekozen (meer mensen komen in aanmerking voor vervolgonderzoek). In Frankrijk ligt het verwijscijfer lager dan in Nederland, omdat daar de doelgroep al vaker gescreend is dan in Nederland. Het is bekend dat het verwijscijfer in latere screeningsrondes lager ligt.

 

Het rapport bevat verder een analyse van de korte termijn effecten van de screening op darmkanker en de lange termijn effecten. In de eerste jaren van het bevolkingsonderzoek is het aantal gevonden gevallen van darmkanker gestegen. Dit komt doordat het bevolkingsonderzoek kankers eerder opspoort. De verwachting is dat dit extra aantal darmkankergevallen in de komende jaren volledig afneemt. Daarnaast is de verwachting dat de kans dat darmkankers in een vroeg stadium worden gevonden komende jaren steeds groter wordt. De kans op succesvolle behandeling is in een vroeg stadium groter. Hierdoor zal de sterfte aan darmkanker naar verwachting lager worden.

 

In de conclusies van het rapport wordt gesproken over een succesvolle start van het bevolkingsonderzoek darmkanker in 2014 met als resultaat in 2019:

-        een groter aandeel van de doelgroep dan verwacht doet mee aan het bevolkingsonderzoek

-        de opbrengst van darmkanker en grote poliepen is hoger

-        het aantal kankers dat wordt gemist is lager

Hoewel de negatieve effecten zeker niet uitgevlakt mogen worden, zijn deze juist lager dan vooraf verwacht. Deelnemers geven in de overgrote meerderheid aan tevreden tot zeer tevreden te zijn over het bevolkingsonderzoek.

 

Klik hier voor het evaluatierapport. Zie ook www.rivm.nl/nieuws/bevolkingsonderzoek-darmkanker-succesvol