Het afweersysteem herkent het aan speciale 'antennes'. Met de VirScan-methode heb je maar één test nodig, zegt onderzoeksleider Stephen Elledge, verbonden aan de Harvard Medical School. Nu moet de dokter nog een inschatting maken welk virus een infectie veroorzaakt en daar specifiek op testen. VirScan test op vrijwel alle virussen, ook de zeldzame. Het opsporen van de boosdoener wordt vervolgens eenvoudiger.

 

VirScan screent de druppel op antilichamen tegen elk van de 206 virussoorten waarmee mensen besmet kunnen raken. Als een virus het lichaam binnendringt, maakt het afweersysteem antilichamen tegen dat specifieke virus. Na blootstelling aan een virus maakt het lichaam soms jaren nadat de infectie voorbij is nog antilichamen aan, waardoor VirScan ook oude besmettingen kan opsporen.

 

Antilichamen weten welk virus ze moeten aanvallen, doordat ze speciale 'eiwit-antennes' op het oppervlak van een virus herkennen. De onderzoekers maakten deze antennes na voor alle virusvarianten. Als het bloed ermee gemengd wordt, binden de aanwezige antilichamen aan de antennes en kunnen de onderzoekers achterhalen tegen welke virussen antilichamen aanwezig zijn.

 

Rogier Jansen is medisch microbioloog in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis en gepromoveerd op het opsporen van virussen in het bloed bij patiënten met een longziekte. Hij vindt de VirScan een mooie techniek om te screenen, maar plaatst er kanttekeningen bij. ,,Om een specifieke oorzaak aan te wijzen, is de test niet goed genoeg," zegt Jansen. Zo wordt één op de twintig HIV-patiënten niet herkend, wat als onaanvaardbaar wordt beschouwd. Bovendien doet hij vaker onderzoek naar virussen in andere lichaamsvloeistoffen, zoals bijvoorbeeld hersenvocht, dan in bloed. Dat de VirScan aan een vingerprik voldoende heeft, maakt het volgens hem wel gemakkelijk. ,,Maar bij patiënten die in het ziekenhuis worden opgenomen, prikken we sowieso bloed voor andere testen. Dan kunnen we die paar druppels bloed daar wel uithalen," zegt Jansen.

 

De Amerikaanse onderzoekers denken dat de techniek in de toekomst ook ingezet kan worden bij onderzoek naar andere ziekteverwekkers (bacteriën, schimmels, gisten). Maar wellicht ook bij auto-immuunziekten, waarbij het afweersysteem de eigen cellen aanvalt.

 

De resultaten zijn begin juni gepubliceerd in Science.