Innovatieve klinische studie Nederlands Kanker Instituut in recordtijd van start

Het laboratorium van professor Bernards in Amsterdam focust zich op de vraag waarom darmkankerpatiënten die een BRAF genmutatie hebben niet reageren op een selectief BRAF remmend medicijn, terwijl huidkanker patiënten die dezelfde BRAF genmutatie hebben juist heel goed reageren op het BRAF medicijn. 

De studie volgt op publicatie door het Nederlands Kanker Instituut van een gezamenlijk EU onderzoek “Modeling and predicting resistance to molecular therapies in colorectal cancers (COLTHERES)”. Het meest opmerkelijke van deze klinische studie is dat er in het onderzoek gebruik wordt gemaakt van twee medicijnen (vemurafenib and cetuximab) welke, wanneer zij los van elkaar worden gebruikt, geen effect hebben bij de behandeling van dit type darmkanker.

Het nieuwe onderzoek toont in pre-klinisch modellen aan dat deze twee middelen bij gecombineerd gebruik zeer effectief zouden kunnen zijn bij de behandeling van darmkanker. Het COLTHERES consortium bestaat uit onderzoekers uit zes Europese landen die de reacties van darmkanker op verschillenden behandelingen bestuderen. Het laboratorium van Professor Rene Bernards in Amsterdam focust zich op de vraag waarom darmkankerpatiënten die een z.g. BRAF genmutatie hebben niet reageren op een selectief BRAF remmend medicijn, terwijl huidkanker patiënten die dezelfde BRAF genmutatie hebben juist heel goed reageren op het BRAF medicijn. In samenwerking met Professor Alberto Bardelli uit Turijn, die leiding geeft aan het COLTHERES consortium, hebben zij ontdekt dat bij darmkanker de remming van BRAF zorgt voor een overlevingssignaal waardoor de kankercellen in leven blijven wanneer BRAF geremd wordt met een medicijn. De onderzoekers hebben ontdekt dat een gelijktijdige remming van zowel BRAF alsook het overlevingssignaal met een ander medicijn, de kankercellen effectief kan doden, terwijl er bij gebruik van ieder middel afzonderlijk er geen effect van betekenis is. De eerste patiënt is behandeld met deze combinatie therapie in de setting van het klinisch onderzoek, dat acht maanden na de publicatie van het onderzoek al van start is gegaan. “This is a record time for translation from bench to bedside” zo zegt Jan Schellens, oncoloog van het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis in Amsterdam en betrokken bij het klinisch onderzoek.