Van de gescreende vrouwen is 9% positief getest voor het hoog risico humaan papillomavirus (hrHPV). Van de gescreende vrouwen is 3% verwezen naar de gynaecoloog. Dit is zoals verwacht een sterke toename ten opzichte van de periode 2012-2016. Ook het aantal gevonden relevante afwijkingen is sterk toegenomen. Zowel het percentage hrHPV-positiviteit als het percentage doorverwijzingen neemt af met de leeftijd.

Van alle deelnemende vrouwen maakte 7% gebruik van de zelfafnameset. Deze wordt sinds 2017 aangeboden. De zelfafnameset wordt door vrouwen in alle leeftijdscategorieën gebruikt. Ongeveer 30% van de gebruikers van de zelfafnameset deed voor de eerste keer mee. De helft hiervan zijn dertigjarigen, de andere helft zijn vrouwen die al eerder waren uitgenodigd maar toen niet deelnamen. Er zijn daarnaast dus ook veel vrouwen die al eerder deelnamen, maar nu de voorkeur geven aan de zelfafnameset. De zelfafnameset geeft iets andere resultaten dan het uitstrijkje, zowel voor hrHPV-positiviteit als voor afwijkingen. De verschillen tussen zelfafnameset en uitstrijkje worden verder onderzocht. De zelfafnameset lijkt het risico op baarmoederhalskanker net zo goed te voorspellen als het uitstrijkje.

De deelnamegraad was 57% op peildatum 31 maart 2018. In verband met de vernieuwing van het bevolkingsonderzoek is een nieuwe peildatum toegevoegd: 30 juni 2018. De deelname was toen toegenomen tot 61%.

Met het vernieuwde bevolkingsonderzoek zijn in 2017 meer relevante afwijkingen (CIN 2+) opgespoord dan met het oude bevolkingsonderzoek. Het gaat om 1.036 vrouwen per 100.000 gescreende vrouwen in 2017. Dat waren 630 vrouwen per 100.000 gescreende vrouwen in 2016. Met het vernieuwde bevolkingsonderzoek wordt een betere opsporing van (voorstadia van) baarmoederhalskanker bereikt. Meer vrouwen worden doorverwezen naar de gynaecoloog: bijna 3% van de deelnemende vrouwen. Voorheen was dat gemiddeld bijna 1% van de deelnemende vrouwen. Dit komt omdat de nieuwe testmethode gevoeliger is en vrouwen die hrHPV-positief zijn ook bij licht afwijkende cellen worden doorverwezen.

De jaarlijkse landelijke monitoring van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker wordt in opdracht van het RIVM verricht door Erasmus MC. De monitoring wordt verricht met gegevens die afkomstig zijn uit het Pathologisch anatomisch landelijk geautomatiseerd archief (PALGA). Doel van de monitor is om de kwaliteit van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker te bewaken en belangrijke knelpunten te signaleren.

 

Klik hier voor het rapport.