Dat blijkt uit een IGZ-rapport over de werkwijze van het Amsterdamse ziekenhuis, dat Minister Schippers aan de Tweede Kamer heeft gestuurd. De inspectie stelt daarin dat het OLVG de Wet op het bevolkingsonderzoek (WBO) niet overtreedt, omdat de test niet alle zwangere vrouwen wordt aangeboden, maar alleen aan de vrouwen die er zelf om vragen. Het bloed wordt opgestuurd naar een in België gevestigd bedrijf, dat de test laat uitvoeren in een Amerikaans laboratorium.

 

Als het gaat om de kansbepaling van trisomie 13, 18 of 21, vindt de IGZ het op basis van de huidige wet- en regelgeving onduidelijk of het OLVG medische verrichtingen uitvoert die in strijd zijn met de regels. OLVG-gynaecoloog Eline van den Akker: ‘We zijn blij dat eindelijk duidelijk is dat we de WBO-wetgeving niet hebben overtreden. Dat vonden we namelijk zelf ook al, omdat we de test niet actief aanbieden. Het blijft helaas een wat vage conclusie over de bijzondere medische verrichtingen.’

 

Wel heeft het OLVG wat de inspectie betreft de regels voor bijzondere medische verrichtingen overtreden door vrouwen de keuze aan te bieden om het geslacht van het ongeboren kind meteen bekend te laten maken. Sinds 16 oktober 2015 biedt het OLVG dit niet meer aan, al kunnen vrouwen die het geslacht toch willen weten zelf wel contact opnemen met het bedrijf dat de tests uitvoert. Van den Akker: ‘We hebben het formulier dat de vrouwen invullen aangepast. Maar ik vind het wel een beetje gek dat ze het niet mogen weten, terwijl het in het laboratorium gewoon bekend is.’

 

Sinds april 2014 mag de NIPT in Nederland alleen worden uitgevoerd binnen de Trident-studie, waarvoor vrouwen in aanmerking komen bij wie een verhoogd risico op een trisomieafwijking is aangetoond bij de combinatietest. Sinds april 2013 biedt het OLVG echter informatiebijeenkomsten aan voor vrouwen die zelf vragen om een NIPT. Na het bijwonen van zo’n bijeenkomst, neemt het OLVG desgewenst bloed af bij de zwangere, om de bloedsamples te verzenden naar het in België gevestigde bedrijf Gendia, die ze vervolgens laat testen in een Amerikaans laboratorium. De kosten voor de test, 565 euro, worden door de vrouwen rechtstreeks aan Gendia betaald.

 

Op 3 december 2013 ontving de IGZ een melding van het ministerie van VWS over de bijeenkomsten en de bloedafname in het OLVG, waarna de IGZ een onderzoek startte. Inmiddels hebben volgens Van den Akker ongeveer tweeduizend vrouwen een NIPT ondergaan via het OLVG. Er is geen afname sinds ze vrouwen die daarvoor in aanmerking komen doorverwijzen naar de Trident-studie, maar wel komen vrouwen om andere redenen naar het OLVG voor de NIPT. Voor de Trident-studie werd er in een cohort van tweehonderd vrouwen zes keer trisomie 21 (het syndroom van Down) vastgesteld en daarna werd het in een even groot cohort drie keer vastgesteld. Na de NIPT volgt altijd een invasieve test, die in dit cohort in alle negen gevallen de trisomie bevestigde.