Resistente bacterie noopt tot nauwere samenwerking
3 tot 10 % van de ziekenhuisopnames gaat gepaard met een infectie. Infecties in ziekenhuizen kunnen zich soms ontwikkelen omdat ze niet snel worden gedetecteerd. Om het antibioticabeleid effectiever te maken wijst Friederich op het belang van snellere onderzoeksresultaten bij een vermoeden van besmetting. In dat opzicht doen Nederlandse ziekenhuizen het nog betrekkelijk goed, want in elk ziekenhuis zijn artsen-microbioloog aanwezig. Deze ‘ogen voor het onzichtbare’ zijn volgens Friedrich onmisbaar om een infectie op te merken. “Duitse of Franse ziekenhuizen hebben hier veel meer moeite mee, we weten dat er dertig keer zo veel ziekenhuisbacteriën voorkomen.
Hun ogen voor dit probleem, de artsen-microbioloog, hebben dan ook geen eigen afdelingen meer aan die ziekenhuizen”, aldus Friederich. Wel is het aantal wondinfecties in Duitse ziekenhuizen aanzienlijk lager. “We weten niet precies waarom dat zo is, maar daar valt dus voor Nederland weer iets te leren”, stelt Friederich.
Ook als het gaat om toedienen van antibiotica kan er in Nederland volgens Friederich winst worden geboekt. Terughoudende toediening om zo de opmars van resistente bacteriën tegen te gaan is alleen effectief als alle partners in een zorggebied hetzelfde beleid volgen. “Een ziekenhuis alleen is niet genoeg, een deel van de patiëntenpopulatie komt bijvoorbeeld eveneens bij de huisarts, een verpleeghuis of uit een ziekenhuis in Duitsland of België”, stelt Friederich. “Het beleid is al goed, maar we weten uit onderzoek dat voor succes juist de laatste meter cruciaal is. En die laatste meter is de implementatie van dat beleid. Iedereen moet mee doen, anders werkt het niet goed.”
Om het antibioticabeleid effectiever te maken wijst Friederich op het belang van snellere onderzoeksresultaten bij een vermoeden van besmetting. “Het duurt al gauw 36 uur voordat de uitslag bekend is en duidelijkheid ontstaat of het antibioticum wel noodzakelijk is”, zegt Friederich. “Het lijkt erop dat nieuwe methoden deze tijd kunnen terugbrengen tot misschien slechts twee uur en het belang daarvan zal duidelijk zijn. Wanneer het onzichtbare sneller zichtbaar gemaakt wordt, kan er immers ook sneller met zekerheid besloten worden of een antibioticum nodig is of dat bijzondere hygiënemaatregelen volstaan. En elke keer dat er geen niet-noodzakelijk antibioticum wordt toegediend, daalt de kans op infectie met een resistente bacterie.”
Friederich uitte zijn waarschuwingen naar aanleiding van zijn oratie op dinsdag 18 juni.