Vroeg ontdekken diabetes levert weinig op

Klein Woolthuis e.a. voerden een niet-gerandomiseerde, prospectieve, observationele studie uit in 10 huisartspraktijken in de regio Nijmegen. Zij hielden bij hoe het patiënten met nieuw gediagnosticeerde diabetes type 2 verging gedurende een periode van ruim 7 jaar. Ze bekeken of er verschil was in uitkomsten tussen patiënten die gediagnosticeerd werden nadat zij symptomen van diabetes ontwikkelden, en degenen die door opportunistische screening aan het licht kwamen. Dat laatste houdt in dat de huisarts niet alle patiënten oproept om een glucose te prikken, maar bij patiënten die toch al op het spreekuur komen en een verhoogd risico op diabetes hebben (door bijvoorbeeld familiegeschiedenis, overgewicht of een hart- en vaatziekte) een glucose bepaalt.

Ondanks een verhoogd risicoprofiel in de screeningsgroep, was er tijdens een gemiddelde follow-up van ruim 7 jaar geen verschil tussen beide groepen in het optreden van myocardinfarcten, CVA’s of overlijden door cardiovasculaire oorzaak. Ook als al deze ‘events’ bij elkaar werden opgeteld, was er geen verschil tussen beide groepen. Volgens de onderzoekers heeft screening en behandeling mogelijk extra hart- en vaatziekten voorkomen. Maar ook na correctie voor mogelijk verstorende factoren, zoals het risicoprofiel, was er geen verschil.

Inzetten op vroege opsporing van diabetes levert niet minder op dan men zou hopen en verwachten. Naar aanleiding van dit onderzoek kan men, aldus de onderzoekers, zich afvragen of het wel zinvol is om nog meer energie te steken in het vroeg opsporen van diabetes. Hét probleem van screenen is immers dat ziektes weliswaar eerder kunnen worden vastgesteld, maar kan daarmee erger worden voorkomen, of is het enige effect dat mensen langer weten dat ze een ziekte hebben? 
Weliswaar is van diabetes bekend dat het wel zinvol is om van begin af aan goed te behandelen, maar blijkbaar levert vroeg ontdekken en behandelen in hoog-risicogroepen geen extra winst op, althans niet in de eerste 10 jaar.