Het advies heeft dus te maken met het systeem van de Zorgverzekeringswet en de criteria voor opname in het basispakket. Een van de criteria is dat er een individuele zorgvraag moet zijn. Bij prenatale screening is die er niet; er is dan een (ongevraagd) aanbod van zorg aan een deel van de Nederlandse bevolking, namelijk aan alle zwangere vrouwen. Als onderdeel van de prenatale screening is er bij de NIPT dus ook geen sprake van een individuele zorgvraag. Daarom kan deze test niet uit de basisverzekering worden vergoed. Er zal dus een andere financiering gevonden moeten worden. Op dit moment is er een subsidieregeling, maar deze is eindig.

Zorg – en dus ook een test - kan alleen uit de basisverzekering worden vergoed, als er een medische indicatie voor deze zorg is. Voor de NIPT betekent een medische indicatie dat een zwangere vrouw een hoger risico dan gemiddeld heeft op een kindje met één van de aangeboren (chromosomale) afwijkingen waarop de NIPT test. Die afwijkingen zijn de syndromen van Down, Edwards en Patau. Medische indicaties voor de NIPT kunnen zijn: uitkomsten van eerdere zwangerschappen, de familiegeschiedenis van aangeboren afwijkingen en een positieve uitkomst op de combinatietest.

Het Zorginstituut merkt verder op dat er wel consequent moet worden omgegaan met vormen van prenatale screening. Op dit moment worden namelijk andere onderdelen van de prenatale screening, namelijk counseling en structureel echoscopisch onderzoek, wel onder de basisverzekering vergoed. Voor deze onderdelen geldt dezelfde redenering als voor de NIPT. Daarom adviseert het Zorginstituut de minister van VWS om vanaf 2019 (na beëindiging van de subsidieregeling NIPT) alle onderdelen van de prenatale screening op dezelfde manier te financieren. De minister en de politiek moeten besluiten welke financieringsbron dat kan zijn in plaats van de Zvw.

De NIPT is vanaf 1 april 2017 voor alle zwangere vrouwen beschikbaar als eerste test binnen de prenatale screening, naast de combinatietest. De vergoeding van de NIPT gebeurt nu via een tijdelijke subsidieregeling. Een zwangere zonder medische indicatie betaalt voor de NIPT een eigen bijdrage van 175 euro. Dit bedrag is ongeveer even hoog als de eigen betaling die op dit moment geldt voor de combinatietest.

Het advies van het Zorginstituut is eind juli 2017 verschenen en begin augustus naar de minister van VWS gestuurd, maar was op 30 augustus voorpagina nieuws. Het is nu wachten op besluitvorming door de minister.

Klik hier voor meer informatie, het rapport en aanvullende documentatie.